Pedofiele topjuristen

"Ik werd zelfs op straat in mijn gezicht gespuwd.” Schrijfster Yvonne Keuls is erachter gekomen wat je als publicist overkomt, wanneer je in Nederland kritisch over Justitie schrijft. In 1985 schreef zij op basis van eigen ervaring een sleutelroman over de pedofiele Haagse kinderrechter mr. Theo Rueb. Ze was voor publicatie al bedreigd door de Haagse rechtbankpresidenten Blauw en Rosink en door procureur-generaal Van Randwijck.


Later maakte Peter R. de Vries bekend dat ook de vicepresident van die rechtbank, mr. Cornelis Stolk, een pedofiel was en voor de beruchte Koos H. onder andere een vrijspraakje had geregeld. Terwijl deze rechters jarenlang jonge delinquenten misbruikten en chantabel werden, keek Justitie liever de andere kant uit. Totdat het bekend dreigde te worden. Het is zo gênant voor de rechtsstaat, nietwaar? En de slachtoffertjes? Ach, dat zijn maar crimineeltjes.

Over een zo'n 'crimineeltje' van Rueb heeft Keuls een navrante roman geschreven. Het nadeel van het genre is dat de lezer nooit weet waar de grens tussen Dichtung en Wahrheit ligt. De inleving komt het echter wel ten goede, temeer daar Keuls er in slaagt de sfeer van de jaren zeventig op te roepen, toen alles moest kunnen. Ze geeft onder meer een prachtige beschrijving van een groep krakers. Die heb je nu nog, maar niet meer op die manier, vermoed ik.

Nu in Utrecht het voorlopige getuigenverhoor loopt in de affaire Demmink, vond ik het de moeite waard deze roman te herlezen. Niet dat die daarover informatie geeft, maar de affaire Rueb is wel een interessante historische achtergrond. Het boek laat bovendien de mechanismen zien waarmee pedofiele topjuristen worden gesauveerd. Hoewel formeel uit druk, kon ik voor € 7,50 nog gewoon een nieuw exemplaar bestellen bij Bol.com.

De roman begint enigszins onevenwichtig met het invoeren van de lezer in de familie van Annie Berber. De eigenlijke hoofdpersoon is echter Tommie, die het 'prinsesje' wordt van Loulou, de rechter. Het goede van Keuls is dat ze Loulou niet demoniseert: hij is zelf misbruikt en nu ziekelijk verzot op jongetjes. Intussen ruïneert de rechter wel talloze jonge levens, totdat hij zelf vastloopt en Justitie voor hem een veilige aftocht creëert. Zoals zo vaak bij Justitie gaat het collectieve prestige voor het recht. Dat hebben we onlangs nog gezien bij de bizarre vrijspraak en schadevergoeding voor de 'liegende rechters' Westenberg en Kalbfleisch.

Blijkbaar is het voor wie aan de knoppen van de rechtsstaat zitten, heel moeilijk eerlijk te zijn, wanneer hun eigen belang ermee gemoeid is. Quis custodiet custodes? Wie bewaakt de bewakers? Het blijft een maatschappelijk probleem van de eerste orde.

Yvonne Keuls, Annie Berber en het verdriet van een tedere crimineel.
Uitg. Flamingo, 300 pp., pb., € 7,50, ISBN 90 414 0633 6.

Bron